OSI Model ဆိုတာ ဘာလဲ? - OSI Model ၏ အလွှာများ

OSI ရဲ့ အရှည်ကောက်ကတော့ Open System Interconnection ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ Model ကို အလွှာ ၇ လွှာဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီးတော့ အလွှာတစ်ခုချင်းစီမှာ ဆောင်ရွက်ရမည့် လုပ်ငန်းတာဝန် ကိုယ်စီရှိကြပါတယ်။ ဒီအလွှာတွေအားလုံးက ကွန်ပျူတာတစ်လုံးမှ အခြားတစ်လုံးသို့ အချက်အလက်များ သယ်ယူပို့ဆောင်ရန်အတွက် အတူတကွ လုပ်ဆောင်ကြရပါတယ်။ OSI Model ကို 1984 ခုနှစ်မှာ ISO – ‘International Organization for Standardization’ အဖွဲ့က တီထွင်ခဲ့ပါတယ်။

OSI Model အတွင်း Data စီးဆင်းမှု

အချက်အလက်တွေကို တစ်နေရာမှ တစ်နေရာသို့ ပို့ဆောင်တဲ့အခါ OSI Model ရဲ့ အလွှာ ၇ လွှာကို ဖြတ်သန်းရပါတယ်။ ထို ပေးပို့လိုက်သည့် data က OSI Model ရဲ့ အပေါ်ဆုံးလွှာမှ အောက်အဆုံးအလွှာထိ ဖြတ်သန်းရပြီး လက်ခံသူဘက်မှ လက်ခံတဲ့အခါ data က OSI Model ရဲ့ အောက်ဆုံးအလွှာမှ အပေါ်ဆုံးလွှာအထိ ပြောင်းပန်ဖြတ်သန်းရပါတယ်။

OSI Model မှာ အချက်အလက်များ စီးဆင်းမှုအဆင့်ဆင့်:

• Application Layer : ဒီအလွှာမှာ data ကို ဖန်တီးတဲ့ Application များ ရှိပါတယ်။
• Presentation Layer : ဒီအလွှာများ အချက်အလက်များကို format လုပ်ခြင်း၊ encrypt လုပ်ခြင်းများ လုပ်ဆောင်ပါတယ်။
• Session Layer : ဒီအလွှာမှာ Network ချိတ်ဆက်မှုတွေ လုပ်ဆောင်ပါတယ်။
• Transport Layer : ဒီအလွှာမှာ data များကို လုံခြုံစွာပို့ဆောင်နိုင်ရန်အတွက် ထို data များကို အပိုင်းအစများအဖြစ် ခွဲထားပါတယ်။
• Network Layer : ဒီအလွှာမှာ ခွဲထားသည့် data အပိုင်းအစများကို အထုပ်ကလေးများအဖြစ် ထုပ်ပိုးထားပြီး ပို့ဆောင်ရမည့် လမ်းကြောင်းကို ရွေးချယ်သတ်မှတ်လိုက်ပါတယ်။
• Data Link Layer : ဒီအလွှာမှာ ထုပ်ိပုးထားတဲ့ အထုပ်လေးတွေကို အစဉ်တကျစီထားပြီးမှ ပို့ဆောင်ရမည့် နေရာသို့ ပို့ဆောင်လိုက်ပါတယ်။
• Physical Layer : ဒီအလွှာမှာ စီထားတဲ့ အထုပ်လေးတွေကို bit တွေအဖြစ်ပြောင်းလဲပြီး အင်တာနက်ကြိုးများ၊ WiFi အစရှိသည့် Physical Medium အားဖြင့် ပို့လိုက်ပါတယ်။

အလွှာတစ်ခုပြီးတစ်ခု ဖြတ်သန်းပြီးတိုင်း data များ ပို့ဆောင်ရမည့်နေရာသို့ သေချာစွာ ရောက်ရှိကြောင်းကို ဖော်ပြသည့် အချက်အလက်များ ထည့်ပေးရပါတယ်။

ဥပမာတစ်ခုနဲ့ ဖော်ပြရမယ်ဆိုရင် Luffy က သူ့သူငယ်ချင်း Zoro ဆီကို e-mail တစ်စောင် ပို့လိုက်တယ်ဆို့ပါစို့။

• ပထမအဆင့် : Luffy က e-mail application များဖြစ်တဲ့ Gmail (သို့) Outlook ကို အသုံးပြုပြီးတော့ သူ့ပို့ချင်တဲ့ e-mail ကို ရေးရပါတယ်။ (ဒါက Layer 7 ပါ)
• ဒုတိယအဆင့် : Mail application က ထို e-mail ကို ပို့ဆောင်နိုင်ရန်အတွက် format၊ encrypt၊ compression စသည့်အလုပ်များ လုပ်ဆောင်ရပါတယ်။ (ဒါက Layer 6 ပါ)
• တတိယအဆင့် : ပေးပို့သူနှင့် လက်ခံမည့်သူ နှစ်ယောက်လုံးက အင်နက်တာအားဖြင့် ချိတ်ဆက်မှုရှိ၊ မရှိ အတည်ပြုရပါတယ်။ (ဒါက Layer 5 ပါ)
• စတုတ္ထအဆင့် : E-mail ကို သေးငယ်တဲ့ အပိုင်းအစများအဖြစ် ခွဲခြားထားပြီးတော့ ထိုအပိုင်းအစများတွင် error ရှိမရှိ စစ်ဆေးရပါတယ်။ စစ်စေပြီးရင် အစဉ်လိုက် စီရပါတယ်။ (ဒါက Layer 4 ပါ)
• ပဉ္စမအဆင့် : အပိုင်းအစများ ပို့ဆောင်ရမည့် အကောင်းဆုံး လမ်းကြောင်းကို ရွေးချယ်ရပါတယ်။ (ဒါက Layer 3 ပါ )
• ဆဌမအဆင့် : တူညီတဲ့ Network တစ်ခုပေါ်ရှိ စက်ပစ္စည်းများကြားတွင် ဒေတာများ အစဉ်လိုက်အတိုင်း ကောင်းမွန်စွာရောက်ရှိစေရန်အတွက် error စစ်ဆေးမှုများ လုပ်ဆောင်ပါတယ်။
• သတ္တမအဆင့် : Cable များ၊ Switch များ စသည့် Physical medium များအားဖြင့် binary data များ ပို့ဆောင်သည့်အလုပ် ဆောင်ရွက်ပါတယ်။

E-mail က လက်ခံရရှိမည့်သူ Zoro ဆီသို့ ရောက်ရှိပြီးတဲ့အခါ လုပ်ဆောင်ချက်က အဆင့် ၇ မှ အဆင့် ၁ ကို ပြန်သွားရပါတယ်။ နောက်ဆုံးမှာတော့ e-mail ကို လက်ခံရရှိသည့် Zoro ရဲ့ e-mail application မှာ Luffy ပို့လိုက်တဲ့ပုံစံအတိုင်း မြင်တွေ့နေရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။